نکات جالب در تغذیه کودکان

خانواده نقش مهمی در انتخاب غذا و شکل گیری عادات غذائی کودک دارد . کودک معمولا غذاهائی را دوست ندارد و نمی خورد که اصلا در سفره خانواده جایی ندارد یا یکی از اعضای خانواده از خوردن آن امتناع می کند .

در کودکان بالای ۲ سال معمولا روحیه استقلال طلبی و تمایل به انتخاب غذا بیشتر از سنین قبل دیده می شود . رفتار صحیح والدین به ویژه مادر در هنگام غذا دادن به کودک نقش مهمی در شکل گیری عادات صحیح غذایی او دارد .

در سنین ۶-۲ سال کودک باید هر روز حداقل ۵ وعده غذا شامل سه وعده اصلی و دو میان وعده بخورد . میان وعده باید بین وعده های اصلی داده شود و لازم است وعده های اصلی با میان وعده حدود دو تا سه ساعت فاصله داشته باشد . صبحانه کودک مهم ترین وعده غذایی اوست و مصرف آن موجب یادگیری بهتر و دقت بیشتر او می شود . بهتر است کودک صبحانه را با سایر افراد خانواده بخورد تا عادت صبحانه خوردن در او ایجاد شود .

کودک زیر شش سال باید شب زودتر از سایر افراد خانواده بخوابد بنابراین بهتر است که شام را جداگانه و قبل از بقیه افراد صرف کند .

در زمان غذا دادن به کودک مادر باید صبور و با حوصله باشد و در محیطی آرام و سرشار از محبت و صمیمیت به کودک غذا بدهد .

کودکان در زمان غذا خوردن ممکن است به دلیل خستگی ٬خواب آلودگی ٬ بیماری و یا دلایل دیگر رفتارهای نامناسبی مانند گریه کردن ٬ غذا نخوردن ٬ لج کردن ٬ پرت کردن ظروف و یا رفتارهای دیگری داشته باشند . صبر و حوصله مادر ٬ دادن قاشق به دست کودک ٬ تشویق ٬ تعریف و تمجید و ابراز محبت از رفتارهای مناسب مادر در این زمان می باشد . مادر باید در هنگام تغذیه کودک با او صحبت کند و او را به خوردن غذا تشویق نماید .

به هیچ عنوان برای خوردن غذا به کودک اصرار نکنید٬ اصرار زیاد یا به زور غذا دادن کار نادرستی است و موجب می شود که کودک از غذا خوردن امتناع کند . بنابراین در هر وعده مقدار غذایی که مناسب است را در برابرش بگذارید و اگر کودک خودداری کرد بدون تعریف کردن از غذا یا اصرار به کودک ٬ غذا را بردارید و تا وعده بعدی چیزی به او ندهد . بتدریج کودک به خوردن غذا تمایل پیدا می کند .

کودک پس از دو سالگی به دلیل فعالیت زیاد و رشد سریع ٬ اشتهای بیشتری پیدا می کند و می تواند در هر وعده مواد غذایی بیشتری بخورد پس به کودک اجازه دهید اگر غذای بیشتری می خواهد بیان کند .

در حین غذا خوردن نمی توان از کودک انتظار داشت که حتما بدون حرکت بنشیند لذا بهتر است به کودک اجازه دهید در حین غذا خوردن از جا بلند شود و بعد از کمی حرکت و بازی به غذا خوردن ادامه دهد . کودکانی که عادت به بازی و فعالیت زیاد دارند نیازشان به انرژی بیش از کودکانی است که تحرک کمتری دارند .

برای غذا خوردن کودک به او اجازه ندهید بلکه برای ترغیب او به غذا خوردن از طعم غذا تعریف کنید . کودکان علاقه دارند غذاهای جدید را با دست لمس کنند و سپس بخورند این رفتار به حس استقلال طلبی کودک کمک می کند .

غذا را در محیط آرام و صمیمی و بدون عجله و شتاب به کودک بدهید . اگر کودک هیجان زده و خسته است اجازه دهید قبل از غذا مدتی آرام شود و استراحت کند . در هنگام غذا خوردن کودک را در وضعیت مناسب و راحت قرار دهید ٬ کودک باید در زمان غذا خوردن احساس راحتی کند و غذا نزدیک او باشد تا بتواند به راحتی غذا بخورد .

کودکان غذاهایی با چاشنی ملایم را دوست دارند از دادن غذاهای پر ادویه و تند به آنها پرهیز کنید .

اگر کودک غذائی را دوست ندارد بهتر است چند روزی از آن استفاده نشود و بعد از مدتی دوباره از این غذا به کودک بدهید .

برای غذا دادن به کودک از بشقاب و فنجان جداگانه استفاده کنید ٬ ظروف کم عمق مناسب تر است و برداشتن غذا از آن برای کودک راحت تر می باشد . مواد غذایی  را به تکه های کوچک تقسیم کنید تا به راحتی آنرا بخورد . قاشق نباید زیاد گود باشد و لیوان باید به اندازه ای باشد که کودک به راحتی آنرا بگیرد .

رنگ مواد غذایی می تواند در اشتهای کودک و علاقه او تاثیر بگذارد ٬ خوردن مواد غذایی  با رنگ های سبز٬  نارنجی و زرد مانند هویج و گوجه فرنگی برای او جالب است . غذا را با رنگها ٬ بافت و صعم متنوع و خوب تزئین کنید و گاهی اوقات کمی غذای جدید به کودک بدهید ٬ دادن غذای تکراری و یکنواخت موجب بیزاری و کم شدن اشتهای کودک می شود .

غذا خوردن در یک ساعت معین می تواند موجب تحریک اشتهای کودک شود .

هرگز لوی کودک به دیگران نگویید که او یک غذایی را دوست ندارد چون این گفتار موجب می شود که او از آن به عنوان ابزاری برای جلب توجه دیگران استفاده کند و همیشه از خوردن آن امتناع کند .

از کودک برای آماده کردن سفره و همکاری در انجام فعالیت های مناسب کمک بگیرید .

خستگی کودک مهمترین عامل از بین بردن اشتهای اوست و بهتر است بعد از استراحت به کودک غذا داده شود ٬ یکی از عوامل غذا نخوردن کودک نداشتن تحرک کافی ٬ خواب کافی و وجود بیماری می باشد لذا رفع مشکلات زمینه ای منجربه بهبود اشتهای کودک می شود .

برنامه غذایی روزانه کودکان

برنامه غذایی روزانه کودک باید شامل ترکیبی از همه گروه های غذایی باشد :

. گروه نان و غلات مانند نان ٬ برنج ٬ ماکارونی ٬ گندوم ٬ جو که تامین کننده انرژی مورد نیاز کودک است و سهم بیشتری از غذای کودک را تشکیل می دهد .

. گروه میوه و سبزیجات مانند سیب ٬ پرتقال ٬ زرد آلو ٬ طالبی ٬ هلو ٬ هویج ٬ گوجه فرنگی ٬ کدوحلوایی ٬ اسفناج ٬ جعفری ٬ کلم و … که ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز را تامین می کنند

. گروه شیر و لبنیات مانند شیر ٬ ماست ٬ پنیر ٬ دوغ ٬ بستنی که پروتئین کلسیم و فسفر مورد نیاز را تامین می کند .

. گروه گوشت حبوبات ٬ تخم مرغ و مغزها مانند گوشت قرمز ٬ مرغ ٬ ماهی ٬ تخم مرغ ٬ عدس و سایر انواع حبوبات مغز گردو بادام که تامین کننده پروتئین مورد نیاز کودک است .

افزودن جوانه غلات و حبوبات مانند جوانه گندم ٬ جوانه ماش ٬ جوانه عدس به غذای کودک بسیار مفید است .

میان وعده

چون حجم معده کودک کوچک است با خوردن سه وعده غذایی اصلی نیازهایش تامین نمی شود و باید حتما بین وعده های اصلی ٬ غذای مختصری بخورد . میان وعده های مناسب عبارتست از شیر پاستوریزه ٬ نان و پنیر ٬ خرما ٬ بیسکویت ٬ کیک ٬ میوه و خشکبار مانند گردو ٬ پسته ٬ کشمش ٬ نخودچی ٬ توت خشک .

میان وعده هایی مانند شکلات ٬ آبنبات ٬ شیرینی ٬ چیپس ٬ پفک و یخمک و … ارزش تغذیه ای کم دارند و باعث کم شدن اشتهای کودک می شوند .